Европа дипломатияси раҳбари Жосеп Боррелл Қирғизистонда бўлиб ўтаётган воқеалар тўғрисида баёнот берди.
Европа Иттифоқининг Қирғизистондаги делегацияси веб-сайтида эълон қилинган баёнотда таъкидланишича, Европа Иттифоқи парламент сайловлари натижалари яқинда бекор қилинганидан кейин президент Сўўрўнбай Жээнбековнинг истеъфога чиқишини эътиборга олган.
“Президентнинг ваколатлари ва вазифалари давлатнинг халқаро мажбуриятларига, шу жумладан қонун устуворлиги, инсон ҳуқуқлари ва асосий эркинликларига риоя қилинган ҳолда Қирғизистон Республикаси Конституциясининг қонунчилик доирасида бажарилиши жуда муҳимдир. Шу муносабат билан, Олий Кенгаш Спикери томонидан президент ваколатларини Бош вазир Садир Жапаровга топшириши жиддий саволларни туғдиради, чунки Қирғизистон парламент ҳокимияти бўлиб, унда ҳокимиятнинг бўлиниши ҳурмат қилиниши ва сақланиб қолиниши керак ”, — деди Боррелл.
У мамлакатдаги барча сиёсий кучларни халқаро стандартларга мувофиқ ва ЕХҲТ / ДИИҲБ назорати остида янги, эркин, адолатли парламент ва президентлик сайловларини ташкил этиш учун фуқаролик жамияти иштирокида конструктив, инклюзив мулоқотга чақирди.
Таъкидланишича, Европа Иттифоқи Марказий Осиё бўйича махсус вакили ва Қирғизистондаги ваколатхонаси орқали мамлакатнинг барча сиёсий кучлари ва халқаро ҳамжамият билан алоқада.
БМТ Қирғизистонни Конституцияга мувофиқ мамлакат келажаги тўғрисида қарор қабул қилишга чақиради.
БМТ Қирғизистондаги воқеаларнинг жадал ривожланишини диққат билан кузатмоқда, деди ташкилот вакили Стефан Дюжаррик Нью-Йоркдаги брифингда. Унинг таъкидлашича, БМТ Садир Жапаровнинг бош вазир этиб тайинланишини, шунингдек, президент истеъфога чиққандан кейин президент вазифасини ўз зиммасига олганлигини ҳисобга олган.
«Сўнгги воқеаларни инобатга олган ҳолда биз Қирғизистондаги барча манфаатдор томонларни мамлакат келажаги тўғрисида қарорлар Қирғизистон конституциясига мувофиқ инклюзив ва ошкора тарзда қабул қилиниши учун барча ҳаракатларни қилишга чақирамиз», деди Дужаррик.
Шунингдек, у БМТ Бош котибининг Марказий Осиё бўйича махсус вакили Наталя Германнинг Бишкекка келганини ва манфаатдор томонлар билан бир қатор учрашувлар ўтказишини айтди.
15-октябрда Президент Сўўрўнбай Жээнбеков президентлик лавозимидан истеъфога чиқди. У ўз мурожаатида Бишкекдаги ижтимоий-сиёсий вазият кескинлигича қолаётганини, тажовузкор ҳаракатлар сусаймаслигини ва истеъфога чиқиш талаблари давом этаётганини таъкидлади. У Қирғизистон тарихида қон тўкиб, ўз фуқароларига ўқ узган президент сифатида қолишни истамаслигини айтди, шу сабабли истеъфога чиқишга қарор қилди.
Айни пайтда, пойтахтдаги Иссиқкўл меҳмонхонасида намойишчилар янги талабларни илгари суришди — Олий Кенгашни тарқатиб юбориш ва 13-октябрда ушбу лавозимга сайланган спикер Қанатбек Исаевнинг истеъфоси.
Кейинчалик, Садир Жапаров Ҳукумат уйида тарафдорлари олдида Олий Кенгаш спикери давлат раҳбари вазифасидан истеъфога чиққани ва президент ваколатлари унга ўтганлигини айтди. «Қирғизистон» парламент фракциясининг раҳбари Нурбек Алимбеков, спикер Қанатбек Исаевнинг партиявий аъзоси, бу маълумотни тасдиқлади ва Исаев Олий Кенгаш спикери бўлиб қолаётганини қўшимча қилди.
5-октябрдан бери Бишкекда норозилик акциялари тўхтамади. Оқ уй эгаллаб олингандан ва Садир Жапаров қамоқдан озод этилгандан сўнг, унинг тарафдорлари уни Бош вазир этиб тайинлашни талаб қила бошладилар. 14-октябрда парламент Садир Жапаров бошчилигидаги ҳукумат тузилиши, дастури ва таркибини тасдиқлади. Шундан сўнг, Сўўрўнбай Жээнбеков парламент сайловларидан сўнг истеъфога чиқишга тайёрлигини эълон қилди. Бироқ, Жапаровнинг тарафдорлари унинг дарҳол истеъфога чиқишини талаб қилишди.
